Vrijdag 18 juni 2021
18 juni 2021 - Westerbork, Nederland
Vandaag staat Orvelte op het programma, een dorp iets meer dan 5 km hier vandaan. Hier vinden we een verzameling van oude huisjes, zoiets als Bronkhorst in Gelderland. Het is er tamelijk rustig.
We willen het Jan Kruis museum bezoeken, maar dat is tot onze verbazing vrijdags gesloten.
We drinken een kop koffie met een stuk appelgebak op het terras van het authentieke dorpscafé Warmolts en besluiten door te rijden naar openluchtmuseum Ellert en Brammert in Schoonoord, 7 km verderop.
We komen daar tegen half één aan. Het doet erg denken aan het openluchtmuseum in Arnhem, maar dit museum is uiteraard veel meer gericht op Drenthe. Er wordt veel verteld over plaggenhutten en de kanaalgravers.
Ook het particulier turfgraven komt aan bod. Een plaggenhut gold soms ook als starterswoning. Als een jong stel onderdak moest hebben, werd zo’n hut in één dag door familie en vrienden gebouwd. Zelfs de baas, waar de jongeman werkte, leverde z’n bijdrage b.v. in de vorm van een raam. Soms waren het clandestiene woningen. Als ze in één nacht het bouwsel zo ver klaar konden hebben en de schoorsteen rookte voor zonsopgang, mocht de eigenaar van de grond de bewoners niet meer verjagen. Het dorpje De Kiel is ontstaan uit dit soort “wilde” ontginningen.
Soms was er iemand wat rijker en kon zo mensen voor zich laten werken en zelf een winkeltje drijven. Mochten zijn klanten hem niet kunnen betalen, dan maakten zij heidebezems en dokken voor de winkelier. Dokken zijn bosjes samengebonden riet om de gaten tussen de dakpannen op te vullen. In Schoonoord hebben drie predikanten en een aannemer samen geld ingezameld om een school van één lokaal te stichten.
Zondags functioneerde dit schooltje als kerk. We lunchen in de herberg met een heerlijke pannenkoek.
smederij met interieur motor zagerij
We zien verder nog verschillende interieurs van zowel woningen als bedrijven.
In het Armenhuis is een replica van een veenlijk tentoongesteld. Bij een Saksische boerderij zien we een prachtige stukwand. Dan fietsen we terug naar de camper. We krijgen wel de waarschuwing mee dat het zo tegen vijven het wel eens kan gaan onweren. Het begint gelukkig pas zo tegen zevenen, zodat we nog lekker wat uurtjes buiten kunnen zitten, voordat we de luifel droog en wel indraaien.